Dizel Jeneratör Grubu ve Dağıtım Tesisatı
Dizel jeneratör grubu ve dağıtım tesisatı, elektrik kesintisi durumunda güvenilir bir yedek enerji kaynağı sağlar. Bu sistemler, elektrik enerjisinin güvenli ve verimli bir şekilde üretimini, kontrolünü ve dağıtımını içerir. Doğru tasarım, kurulum ve bakım, bu sistemlerin etkin ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Güvenlik standartlarına uygunluk ve düzenli bakım, sistemlerin sürdürülebilirliği ve güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.
1. Tanım ve Kapsam
- Dizel Jeneratör Grubu: Elektrik kesintisi durumunda yedek enerji sağlamak için kullanılan, dizel yakıtla çalışan jeneratörlerdir. Endüstriyel tesislerde, hastanelerde, veri merkezlerinde ve diğer kritik yerlerde elektrik kesintisi olmaması için kullanılır.
- Dağıtım Tesisatı: Jeneratörden üretilen elektrik enerjisinin, kullanıcılara güvenli ve verimli bir şekilde ulaştırılması için kullanılan sistemlerdir. Bu sistemler, jeneratörden çıkan enerjinin kontrolünü, dağıtımını ve korunmasını sağlar.
2. Dizel Jeneratör Grubu
Bileşenler:
- Motor: Dizel yakıtla çalışan içten yanmalı motor. Motorun gücü, jeneratörün kapasitesini belirler.
- Alternatör: Motorun mekanik enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bileşen.
- Yakıt Sistemi: Dizel yakıtın depolanması, filtrelenmesi ve motora iletilmesini sağlar.
- Soğutma Sistemi: Motorun ve alternatörün aşırı ısınmasını önlemek için kullanılır. Genellikle su veya hava soğutmalı sistemlerdir.
- Egzoz Sistemi: Motorun çalışması sırasında oluşan gazların dışarı atılmasını sağlar.
- Kontrol Paneli: Jeneratörün çalışmasını izlemek ve kontrol etmek için kullanılan elektronik panel. Başlatma, durdurma, yük kontrolü ve arıza tespiti gibi işlevleri vardır.
- Akü ve Şarj Sistemi: Motorun ilk çalıştırılmasını sağlar ve jeneratör çalışırken aküyü şarj eder.
Çalışma Prensibi:
- Başlatma: Jeneratör, manuel veya otomatik olarak başlatılabilir. Kontrol paneli, motoru çalıştırmak için aküyü kullanır.
- Motor Çalışması: Dizel yakıt, yakıt sistemi aracılığıyla motora iletilir ve içten yanma yoluyla mekanik enerji üretir.
- Elektrik Üretimi: Motor, alternatörü döndürerek mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür.
- Enerji Dağıtımı: Üretilen elektrik enerjisi, dağıtım panosu aracılığıyla kullanıcılara iletilir.
3. Dağıtım Tesisatı
Bileşenler:
- Ana Dağıtım Panosu (ADP): Jeneratörden gelen elektriğin ilk dağıtım noktasıdır. Elektriği alt panolara ve son kullanıcılara dağıtır.
- Alt Dağıtım Panoları: ADP’den gelen elektriği daha küçük bölgelere veya spesifik yük noktalarına dağıtır.
- Kablolar ve İletkenler: Elektrik enerjisinin taşınmasını sağlar. Genellikle bakır veya alüminyum iletkenler kullanılır.
- Devre Kesiciler: Aşırı akım ve kısa devre durumunda sistemi korur ve devreyi açar.
- Transfer Anahtarları: Şebeke elektriği ve jeneratör elektriği arasında geçiş yapmayı sağlar. Otomatik (ATS) veya manuel (MTS) olabilir.
- Topraklama Sistemleri: Elektrik kaçaklarının ve arızaların güvenli bir şekilde toprağa iletilmesini sağlar.
Çalışma Prensibi:
- Enerji Üretimi: Jeneratör çalıştırılarak enerji üretilir.
- Transfer: Şebeke elektriği kesildiğinde, transfer anahtarı jeneratör enerjisine geçiş yapar.
- Dağıtım: Üretilen enerji, ana dağıtım panosu aracılığıyla alt panolara ve son kullanıcılara iletilir.
- Koruma: Devre kesiciler ve diğer koruma elemanları, aşırı akım ve kısa devre durumlarında sistemi korur.
4. Güvenlik ve Standartlar
- Standartlar: IEC (Uluslararası Elektroteknik Komisyonu), NEC (Ulusal Elektrik Kodu), EN (Avrupa Normları) gibi uluslararası ve ulusal standartlara uygun olmalıdır.
- Güvenlik Önlemleri: Elektrik kaçaklarına karşı topraklama, uygun yalıtım, kaçak akım röleleri ve aşırı akım koruma cihazları kullanılmalıdır. Ayrıca, yangın riskini azaltmak için yangın algılama ve söndürme sistemleri entegre edilmelidir.
- Düzenli Bakım: Jeneratör ve dağıtım tesisatının düzenli bakımı, sistemin güvenli ve verimli çalışması için kritik öneme sahiptir.
5. Planlama ve Tasarım
- Yük Analizi: Enerji ihtiyacının doğru hesaplanması ve uygun kapasitede jeneratör ve ekipman seçimi.
- Şebeke Tasarımı: Enerji talebine göre şebeke altyapısının tasarımı yapılır. Bu tasarım, enerji verimliliği ve güvenlik açısından önemlidir.
- Ekipman Seçimi: Kullanılacak devre kesiciler, kablolar, transfer anahtarları gibi ekipmanların seçimi, sistemin güvenli ve verimli çalışması için kritik öneme sahiptir.
- Esneklik ve Genişletilebilirlik: Sistemlerin gelecekteki ihtiyaçlara göre genişletilebilecek şekilde tasarlanması.
6. Bakım ve İzleme
- Periyodik Bakım: Sistemlerin güvenli ve verimli çalışması için düzenli bakım ve testler yapılmalıdır. Bu, arıza riskini azaltır ve enerji sürekliliğini sağlar.
- Termal Görüntüleme: Elektrik panoları ve kablo bağlantılarının aşırı ısınma durumlarını tespit etmek için termal görüntüleme teknikleri kullanılabilir.
- Uzaktan İzleme ve Kontrol: Modern sistemler, enerji tüketimini izlemek ve yönetmek için uzaktan izleme ve kontrol sistemleri ile donatılabilir.